شاید در وهله اول عنوان Hx در دستگاه اسپرسو، به نظر یک اصطلاح تخصصی بیاید. اما تا به حال شده که بعد از وارد شدن به کافه در زمان کوتاهی قهوه‌ی خوش طعمی را تحویل گرفته باشید؟ بخشی از این فرآیند بر عهده Hx یا سیستم مبدل گرما در دستگاه اسپرسو می‌باشد.
عملکرد دستگاه اسپرسو HEAT EXCHENGE
عملکرد دستگاه اسپرسو HEAT EXCHENGE به دو بخش تقسیم می‌شود: یک بخش ایجاد آب داغ با حرارت محیطی و بدون المنت که کوئل نام دارد. بخش دیگر ایجاد آب جوش و بخار است که با المنت تولید گرما می‌کند.
تصویر بالا آب ورودی به دستگاه را نشان می‌دهد که می‌تواند از منبع باشد یا به آب شهری وصل شود. در ادامه پمپ، آب را از منبع مکش می‌کند. سپس به مرحله بعد هدایت می‌کند. بعد از قسمت پمپ، آب به دو بخش تقسیم می‌شود. بخش اول بویلر و بخش دوم کوئل که هر دو آب تازه دریافت می‌کنند.
داخل بویلر:
داخل بویلر اصلی المنت را مشاهده میکنیم که منبع اصلی حرارت دستگاه است. المنت وابسته به تک یا دو گروپ بودن دستگاه بویلر یک یا دو کوئل(HX) دارد.
بویلر به کمک سطح سنج ۵۰ درصد حجم خود را آب و الباقی را بخار ایجاد می‌کند. دمای بویلر چون تحت فشار است حدود ۱۲۵ درجه سانتی‌گراد می‌باشد. به همین علت بخار همیشه آماده و سریع ایجاد می‌شود . آب جوش و بخار دستگاه از قسمت بویلر دارای المنت، تامین و پشتیبانی می‌شود.
کوئل:
کوئل که شکل استوانه ای دارد، در داخل بویلر اصلی دستگاه اسپرسو است. آب هد گروپ از این بخش تامین می‌گردد . به علت اینکه آب عصاره گیری نباید جوش باشد، داخل کوئل دستگاه اسپرسو تقریبا هیچ فضای خالی ندارد.به همین دلیل دما با ایجاد فشار بالا نمی‌رود. داخل کوئل کاملا از آب تازه پر می‌شود. هنگامی که فشار توسط بخار در کوئل به سطح آب وارد نشود، دمای آب تا نقطه جوش و بخار شدن نمی‌رسد. در نتیجه همیشه آب با دمای تقریبی 96 و 97 درجه خواهد بود. کوئل با همجواری در بویلر اصلی گرم می‌شود و سرعت بالا رفتن دما در آن کند است.
در نتیجه وقتی که با دستگاه اسپرسو هیتر اکسچنجینی (مبدل دمایی با کوئل)، پیاپی عصاره گیری انجام دهیم، آب داخل کوئل کم می‌شود. سپس پمپ، جریان آب سرد و تازه را باز می‌کند. درنتیجه، دمای کل آب داخل کوئل افت می‌کند. به علت اینکه المنت داخل کوئل وجود ندارد. سرعت بالا رفتن دما کند می‌شود. همچنین تعیین درجه دمای مطلوب در کوئل امکان‌پذیر نیست. در نتیجه دمای آب هدگروپ دچار نوسان شدید می‌شود. در نهایت این نوسان شدید در عصاره گیری و طعم قوه تاثیر خواهد گذاشت.
توصیه:
دستگاه‌های اسپرسوی کوئلی ساده از لحاظ نوع عصاره گیری و کیفیت تقریبا هیچ تفاوتی با هم ندارند. حداقل بدون سیستم PID، اگر برند و طراحی کاربردی را نیز در نظر نگیریم. برای عملکرد باریستا تقریبا همه آن‌ها در یک سطح می‌باشند. شاید اینطور به نظر برسد که مثلا دستگاه اسپرسو برند X از دستگاه اسپرسو برند G بهتر عصاره گیری می‌کند، اما اینطور نیست. برای تفاوت در کیفیت باید ساختار هم متفاوت باشد. با ساختار ثابت و با تغییر برند، کیفیت نیز ثابت است.
در آخر، دستگاه سینگل بویلر و کوئلی برای خرید پیشنهاد نمی‌شود. گفتنی است به دلیل قیمت پایین، این دستگاه ها با اقبال بیشتری همراه است.
Share it